Het concept van de menopauze, de duur ervan, vroege waarschuwingssignalen en indicatoren van het einde ervan komen allemaal aan bod in dit artikel. Daarnaast bespreken we veelvoorkomende symptomen van de menopauze op verschillende leeftijden, waaronder 40, 47 en 50 jaar.
Lees dit artikel verder voor meer informatie over de menopauze.
Wat zijn de eerste tekenen van de menopauze?
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) komt een vrouw in de menopauze wanneer ze 12 maanden achter elkaar geen menstruatie heeft gehad zonder dat daar een andere biologische of medische verklaring voor is. Dit wijst erop dat het oestrogeenniveau sterk is gedaald en dat de eierstokken zijn gestopt met het produceren van eicellen.1,2,3 De menopauze kan eerder of later optreden, maar gebeurt meestal rond de leeftijd van 51 jaar.
Perimenopauze is de overgangsperiode vóór de menopauze en begint vaak enkele jaren eerder, meestal bij vrouwen tussen begin en midden 40.2
Wat zijn dus de eerste tekenen van de menopauze? Een van de vroegste symptomen is een verandering in het menstruatiepatroon. Menstruaties kunnen onregelmatiger worden, korter of langer duren dan normaal. Sommige vrouwen kunnen hun menstruatie maandenlang overslaan voordat deze weer terugkeert.
Andere vroege tekenen zijn onder meer:
- Opvliegers en nachtelijk zweten,
- Slaapproblemen,
- Stemmingswisselingen of prikkelbaarheid,
- Vaginale droogheid,
- Verminderd libido,
- Vermoeidheid en brain fog (mentale mist).
Deze symptomen kunnen optreden tijdens de perimenopauze, de fase die de menopauze voorafgaat, en zijn gekoppeld aan hormonale schommelingen, voornamelijk een daling van oestrogeen.1,2
Symptomen van de menopauze op 40-jarige leeftijd: voortijdige menopauze
Hoewel de menopauze vóór 40-jarige leeftijd wordt beschouwd als voortijdige menopauze, beginnen veel vrouwen rond hun 40e al tekenen van de menopauze op te merken als onderdeel van een vroege perimenopauze. Dit kan bestaan uit steeds onregelmatiger wordende menstruaties, meer PMS-achtige symptomen, of subtiele veranderingen in stemming en slaap.3
Voortijdige menopauze kan een natuurlijk verschijnsel zijn of veroorzaakt worden door andere ingrepen en behandelingen, zoals chemotherapie en operatieve ingrepen aan de eierstokken.3
Het is belangrijk deze signalen niet te negeren, vooral niet als ze aanhouden of je levenskwaliteit beïnvloeden. Premature ovariële insufficiëntie (POI) is een aandoening die ongeveer 1% van de vrouwen onder de 40 treft en vergelijkbare symptomen kan vertonen.3
Sommige studies tonen aan dat stofwisselingsstoornissen zoals diabetes de oorzaak kunnen zijn van voortijdige veroudering van het voortplantingssysteem, wat leidt tot voortijdig falen van de eierstokken. Onderzoek toont ook een verband aan tussen bepaalde voedingsmiddelen en een verhoogd risico op vroege menopauze, zoals een hoge consumptie van geraffineerde pasta en rijst.4
Vrouwen die eerder dan normaal in de menopauze komen, lopen mogelijk een hoger risico op hartproblemen. Het is in deze gevallen bijzonder belangrijk om goed voor de hartgezondheid te zorgen.5
Niet alleen het cardiovasculaire risico, maar ook voortijdige en vroege menopauze kunnen cognitieve achteruitgang en dementie veroorzaken door effecten op het centrale zenuwstelsel.3
Menopauzesymptomen rond 47 en 50 jaar
Rond de leeftijd van 47 zijn veel vrouwen al volop in de perimenopauze of hebben ze de menopauze bereikt. Menopauzesymptomen op 47-jarige leeftijd zijn vaak:
- Heftigere en frequentere opvliegers,
- Moeite met slapen of vroeg wakker worden,
- Toegenomen angst of depressie,
- Onregelmatige of overgeslagen menstruaties.
In deze fase zijn de hormonale veranderingen sterker, en worden de symptomen vaak duidelijker merkbaar. Ook is dit een tijd waarin de botdichtheid en cardiovasculaire gezondheid beïnvloed kunnen worden door dalende oestrogeenniveaus.6
Voor veel vrouwen bereiken de symptomen rond 50-jarige leeftijd hun hoogtepunt. Symptomen van de menopauze op 50-jarige leeftijd weerspiegelen vaak zowel de fysieke als emotionele gevolgen van voortdurende hormonale veranderingen. Deze kunnen zijn:
- Vaginale atrofie (waardoor seks pijnlijker wordt),
- Urine-incontinentie,
- Gewichtstoename rond de buik,
- Geheugenproblemen en moeite met concentratie,
- Gewrichts- of spierpijn.
Deze symptomen maken deel uit van een groter geheel van oestrogeenverlies en beïnvloeden alle systemen van het lichaam. Levensstijlveranderingen, hormoontherapie (voor sommigen)6, supplementen en stressmanagement kunnen allemaal helpen om deze overgang soepeler te laten verlopen.
Hoelang duurt de menopauze?
Sommige studies tonen aan dat naarmate de menopauze ten einde komt, symptomen zoals opvliegers en nachtelijk zweten geleidelijk afnemen, vaak ongeveer zeven jaar na de laatste menstruatie. De overgang naar de postmenopauze kan verlichting brengen, hoewel sommige vrouwen nog milde symptomen ervaren.7
Vasomotorische symptomen, zoals opvliegers en nachtelijk zweten, duren doorgaans ongeveer 7 jaar, maar kunnen soms tot 10 jaar aanhouden na de laatste menstruatie. Wat belangrijk is om te begrijpen, is dat de langdurige complicaties van een laag oestrogeenniveau de meest zorgwekkende zijn, zoals hart- en vaatziekten en osteoporose.8
Menopauze beheren: levensstijl en ondersteuning
De menopauze is geen ziekte, maar de symptomen kunnen het dagelijks leven beïnvloeden. Gelukkig zijn er veel manieren om de symptomen te beheersen, waaronder:
- Levensstijlveranderingen: Regelmatige lichaamsbeweging, een gezond dieet, stressverminderingstechnieken en een goede slaaphygiëne kunnen aanzienlijk helpen.
- Hormoonvervangingstherapie (HRT): Voor sommigen kan HRT helpen bij opvliegers, stemmingswisselingen en vaginale droogheid. Het is echter niet voor iedereen geschikt, dus overleg altijd met een arts.
- Supplementen: Calcium, vitamine D en magnesium worden vaak aanbevolen ter ondersteuning van bot- en gemoedstoestand.
- Ondersteuningsnetwerken: Praten met anderen die dezelfde overgang doormaken kan enorm geruststellend en krachtgevend zijn.
Augment Life biedt een breed scala aan supplementen ter ondersteuning van de menopauze. Meer informatie over sommige ervan vind je hier:
Het is belangrijk om contact op te nemen met zorgprofessionals voordat je veranderingen aanbrengt in je leven, inclusief dieet, medicatie of supplementinname.
Conclusie
De menopauze is een uitdagende tijd voor vrouwen, en als je doet alsof het niet bestaat, kan het nog erger worden. Het is daarom belangrijk om de regie over je leven te nemen en de situatie zo normaal mogelijk te maken. Het is allereerst belangrijk om professionele hulp te zoeken om je situatie en symptomen goed te begrijpen.
Er is veel dat je kunt doen om de symptomen te verminderen en je levenskwaliteit te behouden. Vroeg hulp zoeken zal zeer voordelig zijn.
Hormoontherapie, levensstijlveranderingen, supplementen en een ondersteunend netwerk zijn de belangrijkste zaken. Onthoud dat je niet alleen bent; veel vrouwen maken dezelfde overgang door als jij. De menopauze is een natuurlijk onderdeel van het leven van een vrouw.
Ontdek meer over de menopauze en supplementen voor vrouwen in onze eerdere artikelen:
- Black Cohosh: Een Gids Voor De Gezondheidsvoordelen en Veilig Gebruik
- Vrouwelijke Supplementen - Menopauze, Libido en Vruchtbaarheid
- Is Sint-Janskruid Goed voor de Menopauze?
- Is Curcumine Goed voor de Menopauze?
- Is Black Cohosh Goed voor de Menopauze?
- Is Ginseng Goed voor de Menopauze?
- Menopauzesupplementen en Vitamines - Werken ze?
Referenties:
- World Health Organization. Menopause. Geneva: World Health Organization; 2024. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/menopause
- Talaulikar V. Menopause transition: Physiology and symptoms. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2022 May;81:3-7. doi: 10.1016/j.bpobgyn.2022.03.003.
- Sochocka M, Karska J, Pszczołowska M, Ochnik M, Fułek M, Fułek K, Kurpas D, Chojdak-Łukasiewicz J, Rosner-Tenerowicz A, Leszek J. Cognitive Decline in Early and Premature Menopause. Int J Mol Sci. 2023 Mar 31;24(7):6566. doi: 10.3390/ijms24076566.
- Dunneram Y, Greenwood DC, Cade JE. Diet, menopause and the risk of ovarian, endometrial and breast cancer. Proc Nutr Soc. 2019 Aug;78(3):438-448. doi: 10.1017/S0029665118002884.
- Zhu D, Chung HF, Dobson AJ, Pandeya N, Giles GG, Bruinsma F, Brunner EJ, Kuh D, Hardy R, Avis NE, Gold EB, Derby CA, Matthews KA, Cade JE, Greenwood DC, Demakakos P, Brown DE, Sievert LL, Anderson D, Hayashi K, Lee JS, Mizunuma H, Tillin T, Simonsen MK, Adami HO, Weiderpass E, Mishra GD. Age at natural menopause and risk of incident cardiovascular disease: a pooled analysis of individual patient data. Lancet Public Health. 2019 Nov;4(11):e553-e564. doi: 10.1016/S2468-2667(19)30155-0.
- Zhang GQ, Chen JL, Luo Y, Mathur MB, Anagnostis P, Nurmatov U, Talibov M, Zhang J, Hawrylowicz CM, Lumsden MA, Critchley H, Sheikh A, Lundbäck B, Lässer C, Kankaanranta H, Lee SH, Nwaru BI. Menopausal hormone therapy and women's health: An umbrella review. PLoS Med. 2021 Aug 2;18(8):e1003731. doi: 10.1371/journal.pmed.1003731.
- Politi MC, Schleinitz MD, Col NF. Revisiting the duration of vasomotor symptoms of menopause: a meta-analysis. J Gen Intern Med. 2008 Sep;23(9):1507-13. doi: 10.1007/s11606-008-0655-4. Epub 2008 Jun 3.
- Peacock K, Carlson K, Ketvertis KM. Menopause. [Updated 2023 Dec 21]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507826/
