Is Sint-Janskruid Goed voor de Menopauze?

De overgang naar de middelbare jaren van een vrouw brengt veel veranderingen met zich mee; en voor de meeste vrouwen is het geen eenvoudige opgave. Deze overgang gaat vaak gepaard met een reeks symptomen, waaronder stemmingswisselingen, opvliegers en slaapstoornissen.

Sint-Janskruid, een kruid met een lange geschiedenis van medicinaal gebruik, heeft de aandacht getrokken vanwege zijn potentiële rol bij het verlichten van sommige van deze menopauzale symptomen.

Wat is Sint-Janskruid?

De naam Sint-Janskruid (Hypericum perforatum) is vernoemd naar Johannes de Doper, omdat het rond zijn feestdag (24 juni) bloeit. Het is niet inheems in een specifiek land, omdat het in veel delen van de wereld groeit. Het medicinale deel van de plant bestaat uit de gedroogde bovengrondse delen, waaronder de stengel, bloemblaadjes en bloemen.¹

Meer specifiek groeit dit kruid in het wild en wordt het al eeuwenlang gebruikt voor psychische aandoeningen. In Europa wordt het veel voorgeschreven voor depressie vanwege zijn bekende antidepressieve eigenschappen, die voornamelijk worden toegeschreven aan verbindingen zoals hypericine en hyperforine.^2-3

Hoewel de effectiviteit ervan bij de behandeling van milde tot matige depressie uitgebreid is bestudeerd, is de invloed op menopauzale symptomen een relatief nieuw onderzoeksgebied waar al veel studies naar verwijzen.

Voordelen van Sint-Janskruid tijdens de Menopauze

1. Beheersen van Stemmingswisselingen en Angst

Een van de opmerkelijke uitdagingen tijdens de menopauze is de toename van stemmingswisselingen en angst.

Sint-Janskruid wordt verondersteld neurotransmitters zoals serotonine in de hersenen te beïnvloeden, dat een cruciale rol speelt bij het reguleren van de stemming.⁴

In één studie bleek dit kruid, samen met black cohosh, het meest nuttig te zijn in vergelijking met andere bestudeerde botanische middelen, vooral bij het verlichten van stemmings- en angstveranderingen tijdens de menopauze.⁵

2. Verminderen van Opvliegers en Andere Vasomotorische Symptomen

Opvliegers, gekenmerkt door plotselinge warmte- en zweetaanvallen, komen veel voor tijdens de menopauze. Hoewel de primaire focus van Sint-Janskruid op stemmingsgerelateerde symptomen ligt, suggereren verschillende studies dat het een positieve invloed heeft op het verminderen van opvliegers en andere vasomotorische symptomen.

In een studie bleek behandeling met Sint-Janskruid een efficiënte manier te zijn om de frequentie en ernst van opvliegers, menopauzale symptomen en depressie bij postmenopauzale vrouwen te verminderen.⁶

Dezelfde resultaten werden gevonden in een andere studie bij 100 vrouwen die gedurende 8 weken met Sint-Janskruid werden behandeld, waarbij een significante afname van de ernst van opvliegers werd waargenomen.⁷

3. Aanpakken van Slaapstoornissen

Slaapstoornissen tijdens de menopauze worden toegeschreven aan hormonale schommelingen. Van Sint-Janskruid werd aangetoond een positief effect te hebben op het verbeteren van de slaapkwaliteit.

Dit werd ondersteund door een studie waarin werd aangetoond dat vrouwen die gedurende 12 weken met Sint-Janskruid extract werden behandeld, een betere levenskwaliteit hadden, waaronder aanzienlijk minder slaapproblemen in vergelijking met degenen die een placebo namen.⁸

Bijwerkingen

Hoewel Sint-Janskruid over het algemeen als veilig wordt beschouwd voor veel mensen bij correct gebruik, kan het bij sommige mensen bijwerkingen veroorzaken, vooral wanneer het in grote doses wordt ingenomen, zoals⁹:

1. Fotosensitiviteit

Sint-Janskruid kan de gevoeligheid voor zonlicht verhogen, wat het risico op zonnebrand of huidirritaties kan vergroten.

2. Maagdarmklachten

Sommige mensen kunnen last krijgen van spijsverteringsproblemen, zoals maagklachten, diarree of misselijkheid bij het innemen van het kruid.

3. Andere Bijwerkingen

In zeldzame gevallen kunnen mensen allergische reacties krijgen op Sint-Janskruid, evenals andere bijwerkingen zoals hoofdpijn, duizeligheid, een droge mond of vermoeidheid.

Aanbevolen Dosering en Hoe te Consumeren

Sint-Janskruid kan op verschillende manieren worden geconsumeerd, met gebruikelijke opties zoals capsules of tabletten, vloeibare extracten of thee.

Voor capsules of tabletten is de standaarddosering 300 mg driemaal per dag¹⁰, die bij voorkeur met maaltijden moet worden ingenomen of zoals voorgeschreven door een zorgverlener.

Voor vloeibare extracten moet dit worden gemengd met water, terwijl theeliefhebbers kunnen kiezen voor voorverpakte Sint-Janskruid theezakjes of thee bereiden door gedroogde bloemen te laten trekken.¹¹

Mogelijke Interacties

Enkele mogelijke interacties van Sint-Janskruid met andere medicijnen zijn¹²:

• Antidepressiva
• Orale anticonceptiva
• Anticoagulantia
• Immunosuppressiva
• HIV-medicijnen
• Digoxine
• Cyclosporine
• Chemotherapiegeneesmiddelen

Het is belangrijk dat mensen hun zorgverleners informeren over elk voedingssupplement, inclusief Sint-Janskruid, om mogelijke interacties te beoordelen.

Tot Slot

Sint-Janskruid biedt potentieel bij het verlichten van bepaalde menopauzale symptomen. Toch moet, hoewel het voordelen kan bieden, de nadruk worden gelegd op het raadplegen van zorgverleners voordat het in een menopauze-beheersplan wordt opgenomen, om rekening te houden met de mogelijke interacties met bepaalde medicijnen.

Referenties

1. St. John’s Wort -  Health Encyclopedia - University of Rochester Medical Center. (n.d.). https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=19&contentid=StJohnsWort.
2. St. John’s wort. (2023, August 10). Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-st-johns-wort/art-20362212.
3. St. John’s Wort and Depression: In depth. (n.d.). NCCIH. https://www.nccih.nih.gov/health/st-johns-wort-and-depression-in-depth.
4. St. John’s wort. (n.d.). Mount Sinai Health System. https://www.mountsinai.org/health-library/herb/st-johns-wort.
5. Geller, S. E., & Studee, L. (2007). Botanical and dietary supplements for mood and anxiety in menopausal women. Menopause (New York, N.Y.), 14(3 Pt 1), 541–549. https://doi.org/10.1097/01.gme.0000236934.43701.c5.
6. Alieh Eatemadnia, Somayeh Ansari, Parvin Abedi, Shahnaz Najar. The effect of Hypericum perforatum on postmenopausal symptoms and depression: A randomized controlled trial, Complementary Therapies in Medicine, Volume 45, 2019, Pages 109-113, https://doi.org/10.1016/j.ctim.2019.05.028.
7. Abdali, K., Khajehei, M., & Tabatabaee, H. R. (2010). Effect of St John's wort on severity, frequency, and duration of hot flashes in premenopausal, perimenopausal and postmenopausal women: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Menopause (New York, N.Y.), 17(2), 326–331. https://doi.org/10.1097/gme.0b013e3181b8e02d.
8. Al-Akoum, M., Maunsell, E., Verreault, R., Provencher, L., Otis, H., & Dodin, S. (2009). Effects of Hypericum perforatum (St. John's wort) on hot flashes and quality of life in perimenopausal women: a randomized pilot trial. Menopause (New York, N.Y.), 16(2), 307–314. https://doi.org/10.1097/gme.0b013e31818572a0.
9. St. John’s Wort. (n.d.). NCCIH. https://www.nccih.nih.gov/health/st-johns-wort#:~:text=John's%20wort%20may%20cause%20increased,%2C%20headache%2C%20or%20sexual%20dysfunction.
10.  Peterson B, Nguyen H. St John's Wort. [Updated 2023 May 16]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557465/.
11.  ST. JOHN’S WORT: Overview, uses, side effects, precautions, interactions, dosing and reviews. (n.d.). https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-329/st-johns-wort.
12. Interactions with St. John’s Wort (Hypericum perforatum) Preparations. (n.d.). https://www.medsafe.govt.nz/profs/puarticles/sjw.htm.