Waarom levergezondheid de sleutel is tot longevity
Wanneer we tegenwoordig aan longevity denken, komen vaak groene smoothies, anti-aging crèmes, collageenpoeders, dagelijks 10.000 stappen zetten of intermittent fasting in ons op. Maar achter al deze populaire “wellnessrituelen” schuilt een orgaan dat stil op de achtergrond werkt en fungeert als het biochemische controlecentrum van het lichaam: de lever.
De lever is niet alleen een “detoxorgaan”. Ze speelt een cruciale rol in essentiële processen zoals stofwisseling, hormonale balans, eiwitsynthese en immuunfunctie. Onderzoek laat zien dat de lever met het ouder worden aanzienlijke structurele en functionele veranderingen ondergaat — veranderingen die tekenen van systemische veroudering kunnen versnellen. (1)
Tegenwoordig leggen leefstijlfactoren zoals obesitas, insulineresistentie, hoge fructose-inname, slaaptekort, chronische stress en lichamelijke inactiviteit al op jonge leeftijd extra druk op de lever. Deze constante belasting onderdrukt het natuurlijke regeneratievermogen van de lever. Het gevolg is niet alleen een hoger risico op levergerelateerde aandoeningen, maar ook op hart- en vaatziekten, versnelde hersenveroudering en de ontwikkeling van het metabool syndroom. (2)
Het goede nieuws is echter dat de lever een van de weinige organen in het menselijk lichaam is met een uitzonderlijk vermogen om zichzelf te regenereren.
In dit artikel onderzoeken we de ware rol van de lever in het lichaam, waarom zij zo’n centraal “verouderingsorgaan” is en hoe moderne leefgewoonten haar functie kunnen ondermijnen. Daarnaast kijken we naar wetenschappelijk onderbouwde strategieën en voedingssupplementen die kunnen helpen de levergezondheid te herstellen en te beschermen.
Wat de lever werkelijk doet
Laten we eerlijk zijn: de lever is een van de meest onderschatte organen van het lichaam. We praten eindeloos over het hart, de hersenen of zelfs de huid… maar de lever? Die kennen de meeste mensen alleen als “het filter van het lichaam”.
Die omschrijving klopt — maar is verre van compleet. De lever filtert niet alleen toxines; ze stuurt tegelijkertijd honderden biochemische processen aan. Ze is de stille dirigent van je stofwisseling, immuunsysteem, hormonen en ontgiftingsroutes. (3.
Laten we drie van haar kernfuncties nader bekijken:
1. De metabole dirigent
Alles wat je eet of drinkt passeert de lever.
Zie haar als de hoofdstrateeg van het lichaam: moet glucose worden opgeslagen, verbrand als energie of omgezet in vet? De lever beslist. (3,4)
Daarnaast zet de lever schadelijke bijproducten om — zoals ammoniak dat ontstaat bij de eiwitstofwisseling. Dit gebeurt door ammoniak om te zetten in ureum, zodat de nieren het veilig kunnen uitscheiden. Zonder dit proces zou zich binnen enkele dagen een toxische ophoping voordoen. (3)
En daar stopt het niet. De lever speelt ook een sleutelrol bij de verwerking van vetoplosbare vitamines zoals vitamine D en bij de activatie van bepaalde hormonen. (3)
2. Eiwitsynthese
De lever functioneert ook als een echte productiefabriek.
Ze produceert albumine, het belangrijkste eiwit dat de vochtbalans in het lichaam regelt en verschillende stoffen in het bloed transporteert. Wanneer albuminespiegels dalen, kan dit leiden tot zwelling van handen en voeten of zelfs algemene vochtophoping. Bij ouderen zijn lage albuminewaarden gekoppeld aan een verhoogd sterfterisico. (4)
Daarnaast produceert de lever de stollingsfactoren die nodig zijn voor een goede bloedstolling. Wanneer dit systeem verstoord raakt, kunnen klachten ontstaan zoals snelle blauwe plekken of langdurige bloedingen. (5)
3. Ontgifting
Ja, de lever is een “detoxcentrum”, maar niet in de marketingzin van het woord. Ze verwerkt medicatie, alcohol, chemicaliën en zelfs bepaalde lichaamseigen hormonen, neutraliseert deze stoffen en maakt hun uitscheiding mogelijk. Wanneer dit systeem niet goed functioneert, hopen toxines zich op, wat leidt tot oxidatieve stress, DNA-schade en versnelde veroudering. (3)
Maar dit is misschien het belangrijkste punt: tijdens dit proces werkt de lever nauw samen met immuuncellen om beschadigd weefsel te herstellen, ontstekingen te verminderen en cellulaire regeneratie te ondersteunen. Met andere woorden: ze reinigt niet alleen — ze herstelt ook. (3,5)
Dus wat heeft dit alles met longevity te maken?
Zie het zo: wanneer de lever beschadigd raakt of vet begint op te slaan, vertragen al haar kernsystemen. Toxines hopen zich op in het bloed, de stofwisseling vertraagt, overtollig vet wordt gemakkelijker opgeslagen en ontstekingen nemen toe in het hele lichaam. En dat beperkt zich niet tot de lever alleen — het beïnvloedt ook het hart, de hersenen, de huid, het immuunsysteem en zelfs het mentale welzijn.
Longevity gaat niet alleen over langer leven, maar over gezonder leven. En aan de basis daarvan staat een goed functionerende lever.
De moderne epidemie: leververvetting
Leververvetting is allang niet meer “een aandoening die alleen bij zware drinkers voorkomt”. Vandaag de dag is ze zo wijdverspreid dat ze zelfs voorkomt bij mensen die volgens velen een “normale” levensstijl volgen.
Nieuwe gegevens tonen aan dat Metabolic Dysfunction–Associated Steatotic Liver Disease (MASLD) — voorheen bekend als niet-alcoholische leververvetting (NAFLD) — inmiddels de meest voorkomende chronische leverziekte ter wereld is. (6)
Volgens recente meta-analyses valt ongeveer 32–38% van de volwassenen wereldwijd binnen deze ziektecategorie. (7)
Bij mensen met metabole risicofactoren zoals obesitas of type 2 diabetes lopen deze cijfers sterk op: sommige studies rapporteren MASLD-prevalenties van 40–70%, en bij personen met ernstige obesitas kan dit zelfs oplopen tot bijna 90%. (8)
Deze cijfers klinken misschien onwerkelijk — maar dat is precies de kern van het probleem: MASLD is een alledaags gezondheidsprobleem geworden. De oude aanname dat leververvetting alleen oudere volwassenen of zware drinkers treft, is inmiddels volledig achterhaald.
Waarom is deze aandoening zo wijdverspreid geworden?
Daar zijn meerdere redenen voor — en de meeste zijn terug te voeren op moderne leefstijlpatronen:
- Metabole disfunctie: Insulineresistentie, type 2 diabetes, overgewicht en obesitas komen tegenwoordig zeer vaak voor. Deze aandoeningen verstoren de vetstofwisseling in de lever en versnellen de vetophoping. (8)
- Calorierijke, bewerkte voeding en hoge suiker-/fructose-inname: Het moderne voedingspatroon wordt gedomineerd door geraffineerde koolhydraten, suikerhoudende dranken en sterk bewerkte voedingsmiddelen — allemaal factoren die de vetbelasting van de lever verhogen.
- Sedentaire leefstijl: Weinig lichaamsbeweging verstoort de metabole balans, wat op zijn beurt de ophoping van vet in de lever bevordert.
Met andere woorden: de reden dat MASLD vandaag zo wijdverspreid is, is geen genetische epidemie — het is onze leefstijl. En die leefstijl kan de lever jarenlang stilletjes beschadigen.
Waarom "stilletjes"? Omdat leververvetting meestal geen duidelijke symptomen veroorzaakt — en dat maakt het zo gevaarlijk. Mensen zeggen vaak: “Ik voel me prima”, terwijl de vetophoping ongemerkt doorgaat. Zie dit proces als een langzame, stille risicofactor die zich op de achtergrond opbouwt. Naarmate de ziekte vordert, neemt de leverfunctie af — maar deze schade is vaak niet zichtbaar aan de buitenkant totdat het probleem ernstig wordt.
En leververvetting blijft niet beperkt tot de lever alleen. Ze beïnvloedt het volledige metabole systeem, de hart- en vaatgezondheid, de weerbaarheid van de hersenen, de balans tussen ontsteking en oxidatieve stress en uiteindelijk de kwaliteit van leven op lange termijn.
Als we deze groeiende “epidemie” negeren — dat wil zeggen: als we geen aandacht besteden aan voeding, beweging en levergezondheid — wordt de kans steeds groter dat we in de toekomst te maken krijgen met veel bredere gezondheidsproblemen.
Waarom “normale” bloedwaarden misleidend kunnen zijn
Bij het beoordelen van de levergezondheid kijken artsen meestal naar ALT (alanine-aminotransferase) en AST (aspartaat-aminotransferase). Wanneer deze enzymen binnen de referentiewaarden vallen, wordt vaak aangenomen dat alles in orde is. Maar hier ligt een belangrijke nuance: “normale” waarden betekenen niet altijd dat de lever gezond is. Soms betekent het simpelweg dat het lichaam nog geen zichtbare tekenen van schade laat zien.
Wat ALT en AST wél — en niet — vertellen
ALT en AST zijn enzymen die in de bloedbaan terechtkomen wanneer levercellen beschadigd raken. Met andere woorden: deze testen meten geen leverfunctie, maar detecteren uitsluitend leverbeschadiging. (9)
Eenvoudig gezegd:
- Verhoogde ALT-waarden kunnen wijzen op schade aan levercellen.
- Normale ALT-waarden garanderen echter niet dat de lever gezond is.
Vetophoping, vroege fibrose of metabole disfunctie kunnen al aanwezig zijn lang voordat er sprake is van daadwerkelijke celschade. Zolang er nog geen afbraak van levercellen plaatsvindt, blijven bloedtesten vaak “stil”.
Heb je risicofactoren zoals overgewicht, insulineresistentie, een sedentaire leefstijl of een familiegeschiedenis van leverziekten, vertrouw dan niet uitsluitend op standaard bloedonderzoek.
Om de leverstatus goed te beoordelen, zijn uitgebreidere onderzoeken nodig. Methoden zoals FibroScan of MRI-elastografie geven veel nauwkeurigere inzichten in vetopslag, fibrose en de algemene conditie van de lever.
Hoe levergezondheid écht te meten
We weten inmiddels één ding zeker:
“Normale ALT- en AST-waarden” staan niet gelijk aan “een gezonde lever”.
Dus waar moeten we naar kijken om de leverstatus écht goed te begrijpen?
Dit is waar geavanceerdere en betrouwbaardere meetinstrumenten in beeld komen om levergezondheid werkelijk te begrijpen.
1. FibroScan: de lever “uitlezen” via trillingen
FibroScan werkt bijna als een apparaat dat de “biologische leeftijd” van de lever kan inschatten.
Hoe werkt het?
Het stuurt laagfrequente trillingen door het lichaam om de stijfheid en het vetgehalte van de lever te meten.
- Meer stijfheid = meer fibrose (littekenweefsel).
- Het bepaalt ook de mate van steatose (vetophoping).
Een van de grootste voordelen van FibroScan is dat het pijnloos, snel en volledig niet-invasief is. De test duurt ongeveer 10 minuten en beschadigt het weefsel niet. (10)
2. MRI-elastografie: de gouden standaard
MRI-elastografie (MRE) is een van de meest gedetailleerde methoden om de elasticiteit en stijfheid van de lever te beoordelen.
Het werkt vergelijkbaar met een gewone MRI, maar gebruikt gespecialiseerde software om te meten hoe het leverweefsel reageert op mechanische golven.
Deze techniek kan vroege fibrose, ontsteking en steatose detecteren met een precisie tot op millimeterniveau. (11)
De 3 belangrijkste vijanden die de lever beschadigen
We begrijpen inmiddels dat levergezondheid niet uitsluitend aan alcohol gekoppeld mag worden — er zijn andere, veel sluipendere bedreigingen die de leverfunctie ongemerkt ondermijnen. Deze gevaren komen voort uit alledaagse gewoonten die bijna onlosmakelijk verbonden zijn met het moderne leven en de lever geleidelijk ziek maken.
Metabole disfunctie
(Insulineresistentie + chronisch calorie-overschot = overbelasting van de lever)
Het moderne leven combineert calorierijke voeding met weinig lichaamsbeweging. Het voorspelbare resultaat: insulineresistentie, type 2 diabetes, abdominale obesitas en chronische ontsteking — allemaal factoren die de metabole belasting van de lever vergroten.
Bij mensen met insulineresistentie hebben levercellen moeite om glucose te gebruiken en vetten om te zetten in energie. Het gevolg? Vet stapelt zich op in de lever.
Aanhoudend hoge insulinespiegels activeren bovendien de novo lipogenese — het interne proces waarbij de lever zelf vet aanmaakt.
Een gebrek aan beweging versnelt deze vicieuze cirkel nog verder. Vetten die niet worden verbrand door fysieke activiteit, hopen zich op in het lichaam én in de lever. (12)
Alcohol
Het idee dat “één drankje per dag onschadelijk is” is wijdverbreid — maar onderzoek toont aan dat zelfs regelmatige alcoholconsumptie in lage doseringen het risico op leververvetting kan verhogen.
Tijdens de afbraak van alcohol ontstaat acetaldehyde, een stof die oxidatieve stress en ontstekingen veroorzaakt in levercellen.
Alcohol put bovendien de glutathionvoorraden uit, waardoor het ontgiftingsvermogen van de lever verzwakt.
Bij mensen die al gevoelig zijn voor MASLD (zoals personen met insulineresistentie) versterkt alcohol deze schade nog verder. (13)
Fructose & suikerhoudende dranken — de meest sluipende bedreiging
Suikerhoudende dranken, vruchtensappen, desserts en verpakte voedingsmiddelen… ze zitten allemaal vol fructose — en fructose is een grote probleemfactor voor de lever.
Waarom? Omdat fructose op een andere manier wordt gemetaboliseerd dan andere suikers.
Het gaat rechtstreeks naar de lever, waar het snel wordt omgezet in vet.
In tegenstelling tot glucose veroorzaakt fructose geen sterke insulinerespons, maar geeft het wel een direct signaal aan de lever om meer vet aan te maken.
Kort gezegd: overmatige fructose-inname stimuleert direct de vetopslag in de lever. (14)
De weg terug naar levergezondheid
Goed — we hebben tot nu toe zware onderwerpen besproken:
leververvetting, celschade, alcohol, fructose en verborgen bedreigingen…
Maar hier komt het bemoedigende nieuws:
De lever is een van de meest regeneratieve organen in het menselijk lichaam.
Dat betekent dat schade die zich over jaren heeft opgebouwd, met de juiste aanpak daadwerkelijk kan worden teruggedraaid.
En nee — dit gebeurt niet met een “wonder-detoxdrankje”.
Het gebeurt door consistente, duurzame leefgewoonten.
Gewichtsverlies
Onderzoek toont aan dat het verliezen van slechts 5–10% van het lichaamsgewicht de hoeveelheid levervet aanzienlijk kan verminderen.
Bij een gewichtsverlies van meer dan 10% kan zelfs fibrose (littekenweefsel) beginnen af te nemen. (15)
Gebalanceerde voeding
Er bestaat geen magisch “leverdieet”, maar wel enkele basisprincipes:
- Beperk suiker, witte bloem en bewerkte koolhydraten.
- Geef prioriteit aan vezelrijke voeding met een lage glycemische index: groenten, peulvruchten, volkoren granen.
- Focus op gezonde vetten: olijfolie, omega-3-vetzuren.
- Kies hoogwaardige eiwitbronnen: vis, eieren, yoghurt.
- Vermijd fructoserijke producten, vooral verpakte vruchtensappen.
Beweging
Beweging verbrandt niet alleen vet — het verbetert de insulinegevoeligheid, vermindert levervet en verlaagt ontstekingen.
Er wordt minimaal 150 minuten matig intensieve aerobe activiteit per week aanbevolen.
Een studie uit 2024 bij mensen met MASH (vet + ontsteking + leverschade) liet zien dat een combinatie van een caloriebeperkt dieet en high-intensity interval training (HIIT) de levergezondheid aanzienlijk verbeterde. (16)
Waarom dit ertoe doet: de lever als longevity-orgaan
Naarmate mensen ouder worden, klagen velen over sneller aankomen, moeite met afvallen, verslechterende bloedsuiker-, bloeddruk- en cholesterolwaarden of slaapproblemen.
Al deze klachten zijn nauw verbonden met een stille achteruitgang van de leverfunctie.Longevity gaat niet alleen over langer leven — het gaat over actief, energiek en zelfstandig blijven, en de lever speelt daarin een centrale rol.
De lever is een belangrijke bepaler van metabole leeftijd.
Veel mensen focussen op hun chronologische leeftijd, maar wat écht telt is de biologische leeftijd — hoe jong je cellen en organen daadwerkelijk zijn.
Wetenschappers beschouwen de lever als een van de sleutelorganen die het biologische verouderingsproces kunnen vertragen of versnellen. (1)
Kort samengevat:
- Een gezonde lever vertraagt veroudering.
- Een overbelaste lever versnelt veroudering.
De link tussen lever- en hartgezondheid
Mensen met leververvetting hebben een aanzienlijk verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Ongeveer 45% van de mensen met MASLD heeft hypertensie, en bijna 50% kampt met dyslipidemie (verstoorde cholesterol- en vetwaarden).
Zelfs voor je hartgezondheid kan het dus nodig zijn om eerst naar je lever te kijken. (17)
Ook de hersenen en cognitieve veroudering worden beïnvloed
Nieuw onderzoek toont een verband aan tussen leverfunctie en cognitieve prestaties.
Wanneer het ontgiftingsvermogen van de lever afneemt, beginnen ammoniak en andere toxines zich op te hopen. Dit kan leiden tot hersenmist, concentratieproblemen en — op de lange termijn — een verhoogd risico op neurodegeneratieve aandoeningen. (18)
Hoe supplementen lever-longevity kunnen ondersteunen
Laten we duidelijk zijn:
Geen enkel supplement kan een slecht voedingspatroon, gebrek aan beweging of overmatig alcoholgebruik compenseren.
Maar…
In combinatie met goede voeding en regelmatige lichaamsbeweging kunnen bepaalde supplementen het regeneratievermogen van de lever ondersteunen, ontstekingen verminderen of de metabole functie verbeteren.
Hieronder volgen supplementen met wetenschappelijk onderbouwde voordelen voor de levergezondheid:
1. Curcumine
Curcumine, de actieve stof in kurkuma, heeft veel aandacht gekregen vanwege zijn ontstekingsremmende en antioxiderende eigenschappen.
Onderzoek bij MASLD laat zien dat curcumine kan:
- Helpen bij het normaliseren van leverenzymen (verlaging van ALT en AST)
- Vetophoping in de lever verminderen
- Oxidatieve stress onderdrukken door de endogene glutathionproductie te ondersteunen (19, 20)
Wie de voordelen van curcumine wil ervaren, kan kiezen voor hoogzuivere formuleringen als onderdeel van de dagelijkse routine.
Wil je curcumine verder verkennen? Lees meer over onze Curcumine capsules (300 mg) in de webshop.
2. Groene thee-extract
Groene thee-extract — en met name het EGCG-gehalte — biedt meerdere potentiële voordelen voor de levergezondheid.
Onderzoek suggereert dat EGCG kan:
- De vetaanmaak in de lever verminderen door lipogenese te vertragen
- De insulinegevoeligheid verbeteren en zo de glucosehuishouding ondersteunen
- Ontstekingen verlagen en schade aan levercellen beperken (21)
Let op: hoge doseringen EGCG kunnen bij sommige mensen de leverenzymen verhogen. Gebruik altijd de aanbevolen doseringen en raadpleeg bij twijfel een arts.
Kies bij voorkeur voor gestandaardiseerde extracten met ongeveer 40% EGCG voor consistente kwaliteit.
In onze webshop vind je Green Tea Extract – Capsules – 250 mg (40% EGCG).
3. Rode gist rijst (Red Yeast Rice)
Rode gist rijst bevat van nature monacoline K, een stof die vergelijkbaar werkt met statines en kan helpen de vetbelasting van de lever te verlagen.
Mogelijke voordelen:
- Verlaagt LDL-cholesterol, waardoor de lever minder vet hoeft te verwerken
- Ondersteunt de hart- en vaatgezondheid, vooral bij mensen met MASLD
- Helpt triglyceriden te reguleren en vermindert metabole stress (22)
Let op: omdat monacoline K zich als een statine gedraagt, dient het bij verhoogde leverenzymen voorzichtig en onder medische begeleiding te worden gebruikt.
Zoek naar producten met circa 3% monacoline K voor een gebalanceerde dosering.
Meer informatie: Red Yeast Rice 350 mg (3% Monacolin K)
4. L-Glutathion
Glutathion is een van de krachtigste natuurlijke antioxidanten van het lichaam — en van de lever.
Het speelt een essentiële rol in fase I- en fase II-ontgifting en beschermt cellen op moleculair niveau.
Mogelijke voordelen:
- Ondersteunt de afvoer van toxines (zware metalen, medicijnmetabolieten, alcohol)
- Voorkomt celschade door oxidatieve stress te verminderen
- Ondersteunt ontgiftingsroutes, vooral bij hoge metabole belasting (23)
In onze webshop bieden wij L-Glutathione 500 mg aan
5. Omega-3 vetzuren
Omega-3 vetzuren (EPA en DHA) behoren tot de meest onderzochte supplementen bij niet-alcoholische leververvetting.
Ze kunnen:
- Levervet verminderen
- Ontstekingsmarkers verlagen
- De insulinegevoeligheid verbeteren (24)
6. Mariadistel (Silymarine)
Een traditioneel kruid dat al lange tijd wordt ingezet ter ondersteuning van de lever.
Silymarine is uitgebreid onderzocht vanwege zijn antioxiderende en celbeschermende eigenschappen.
- Stabilisatie van celmembranen
- Vermindering van toxine-geïnduceerde schade
- Milde verbetering van verhoogde leverenzymen (25)
Afsluitende woorden: “Bescherm je lever, win jaren.”
Elke kleine stap die je vandaag zet — minder suikerhoudende dranken, 30 minuten wandelen, of het kiezen van een levervriendelijk supplement — stuurt deze boodschap naar je lichaam:
“Mijn gezondheid is belangrijk voor mij.”
En wanneer je die boodschap vaak genoeg herhaalt,
antwoordt je lever met een langer, sterker en energieker leven.
Referenties
1. Consortium AB, Jiang M, Zheng Z, Wang X, Chen Y, Qu J, et al. A biomarker framework for liver aging: the aging biomarker consortium consensus statement. Life Med. 2024;3(1):1-18. doi:10.1093/lifemedi/lnae004
2. Pang Y, Han Y, Yu C, Kartsonaki C, Guo Y, Chen Y, et al. The role of lifestyle factors on comorbidity of chronic liver disease and cardiometabolic disease in Chinese population: a prospective cohort study. Lancet Reg Health West Pac. 2022;28:1-9. doi:10.1016/j.lanwpc.2022.100564
3. Kalra A, Yetiskul E, Wehrle CJ, Tuma F. Physiology, liver. In: StatPearls. Treasure Island, FL: StatPearls Publishing; 2023.
4. Bennink RJ, Tulchinsky M, De Graaf W, Kadry Z, Van Gulik TM, eds. Liver function testing with nuclear medicine techniques is coming of age. Semin Nucl Med. 2012;42(2):124-137. doi:10.1053/j.semnuclmed.2011.10.003
5. Corless JK, Middleton HM. Normal liver function: a basis for understanding hepatic disease. Arch Intern Med. 1983;143(12):2291-2294. doi:10.1001/archinte.1983.00350120085018
6. Silva ML, Prado R. Systematic mapping of worldwide research on metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease (MASLD) and metabolic dysfunction-associated steatohepatitis (MASH). Dig Dis Sci. 2025:1-6. doi:10.1007/s10620-025-09498-7
7. Teng ML, Ng CH, Huang DQ, Chan KE, Tan DJ, Lim WH, et al. Global incidence and prevalence of nonalcoholic fatty liver disease. Clin Mol Hepatol. 2022;29(Suppl):S32. doi:10.3350/cmh.2022.0365
8. Alexander M, Loomis AK, Fairburn-Beech J, van der Lei J, Duarte-Salles T, Prieto-Alhambra D, et al. Real-world data reveal a diagnostic gap in non-alcoholic fatty liver disease. BMC Med. 2018;16(1):130. doi:10.1186/s12916-018-1103-x
9. McGill MR. The past and present of serum aminotransferases and the future of liver injury biomarkers. EXCLI J. 2016;15:817-828. doi:10.17179/excli2016-800
10. Wilder J, Patel K. The clinical utility of FibroScan® as a noninvasive diagnostic test for liver disease. Med Devices (Auckl). 2014;7:107-114. doi:10.2147/MDER.S46943
11. Venkatesh SK, Yin M, Ehman RL. Magnetic resonance elastography of liver: technique, analysis, and clinical applications. J Magn Reson Imaging. 2013;37(3):544-555. doi:10.1002/jmri.23731
12. Scoditti E, Sabatini S, Carli F, Gastaldelli A. Hepatic glucose metabolism in the steatotic liver. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2024;21(5):319-334. doi:10.1038/s41575-023-00888-8
13. Marti-Aguado D, Calleja JL, Vilar-Gomez E, Iruzubieta P, Rodríguez-Duque JC, Del Barrio M, et al. Low-to-moderate alcohol consumption is associated with increased fibrosis in individuals with metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease. J Hepatol. 2024;81(6):930-940. doi:10.1016/j.jhep.2024.06.036
14. Alwahsh SM, Gebhardt R. Dietary fructose as a risk factor for non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD). Arch Toxicol. 2017;91(4):1545-1563. doi:10.1007/s00204-016-1892-7
15. Clark JM. Weight loss as a treatment for nonalcoholic fatty liver disease. J Clin Gastroenterol. 2006;40(Suppl 1):S39-S43. doi:10.1097/01.mcg.0000168641.31321.fa
16. Mucinski JM, Salvador AF, Moore MP, Fordham TM, Anderson JM, Shryack G, et al. Histological improvements following energy restriction and exercise: the role of insulin resistance in resolution of MASH. J Hepatol. 2024;81(5):781-793. doi:10.1016/j.jhep.2024.06.017
17. Møller S, Bernardi M. Interactions of the heart and the liver. Eur Heart J. 2013;34(36):2804-2811. doi:10.1093/eurheartj/eht246
18. Jamalinia M, Zare F, Lonardo A. Liver fibrosis and risk of incident dementia in the general population: systematic review with meta-analysis. Health Sci Rep. 2025;8(11):e71530. doi:10.1002/hsr2.71530
19. Lukkunaprsit T, Tansawet A, Boonmanunt S, Sobhonslidsuk A, McKay GJ, Attia J, et al. An updated meta-analysis of effects of curcumin on metabolic dysfunction-associated fatty liver disease based on available evidence from Iran and Thailand. Sci Rep. 2023;13(1):5824. doi:10.1038/s41598-023-33023-3
20. Ebrahimzadeh A, Ebrahimzadeh A, Fooladshekan S, Mohseni S, Mohtashamian A, Babajafari S, et al. Therapeutic effects of curcumin supplementation on liver enzymes of nonalcoholic fatty liver disease patients: a systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Food Sci Nutr. 2025;13(1):e4144. doi:10.1002/fsn3.4144
21. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. LiverTox: Clinical and Research Information on Drug-Induced Liver Injury. Bethesda, MD: National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases; 2012.
22. Zou J, Yan C, Wan J-B. Red yeast rice ameliorates non-alcoholic fatty liver disease through inhibiting lipid synthesis and NF-κB/NLRP3 inflammasome-mediated hepatic inflammation in mice. Chin Med. 2022;17(1):17. doi:10.1186/s13020-022-00573-z
23. Santacroce G, Gentile A, Soriano S, Novelli A, Lenti MV, Di Sabatino A. Glutathione: pharmacological aspects and implications for clinical use in non-alcoholic fatty liver disease. Front Med (Lausanne). 2023;10:1124275. doi:10.3389/fmed.2023.1124275
24. Masterton GS, Plevris JN, Hayes PC. Omega-3 fatty acids–a promising novel therapy for non-alcoholic fatty liver disease. Aliment Pharmacol Ther. 2010;31(7):679-692. doi:10.1111/j.1365-2036.2009.04230.x
25. Cacciapuoti F, Scognamiglio A, Palumbo R, Forte R, Cacciapuoti F. Silymarin in non alcoholic fatty liver disease. World J Hepatol. 2013;5(3):109-113. doi:10.4254/wjh.v5.i3.109
