Επηρεάζει η Ρεσβερατρόλη την απόδοση της μνήμης και τη λειτουργική συνδεσιμότητα του ιππόκαμπου στη γήρανση;

Η Ρεσβερατρόλη είναι μια φυτική πολυφαινόλη που απαντάται φυσικά στη φλούδα και τους σπόρους του σταφυλιού. Η πιο δραστική μορφή της Ρεσβερατρόλης - η trans-ρεσβερατρόλη - είναι γνωστό ότι ενεργοποιεί το γονίδιο μακροζωίας SIRT1 και μπορεί να ασκήσει ευεργετικά αποτελέσματα στον εγκέφαλο που γερνάει.

Ωστόσο, επηρεάζει η Ρεσβερατρόλη δυνητικά τη μάθηση, την απόδοση της μνήμης και τη λειτουργική συνδεσιμότητα του ιππόκαμπου κατά τη γήρανση;

Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τις επιδράσεις της μακροχρόνιας κατανάλωσης Ρεσβερατρόλης στις επιδόσεις της μνήμης και στη λειτουργικότητα του ιππόκαμπου - και τα δύο σχετίζονται με τη γνωστική εξασθένιση που σχετίζεται με την ηλικία.

Βασικά συμπεράσματα:

• Η γήρανση είναι μια φυσική διαδικασία ανάπτυξης που συνδέεται με δομικές και λειτουργικές αλλαγές στον εγκέφαλο που μπορεί να οδηγήσουν σε γνωστική εξασθένιση.
• Η συμπληρωματική χορήγηση Ρεσβερατρόλης μπορεί να βελτιώσει την απόδοση της μνήμης και τη λειτουργική συνδεσιμότητα του ιππόκαμπου σε υγιείς ενήλικες, σε συνδυασμό με βελτιωμένο μεταβολισμό της γλυκόζης και μειωμένο σωματικό λίπος.
• Αν και υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία για κάποια συγκεκριμένη δραστηριότητα που προστατεύει από την εξασθένιση που σχετίζεται με την ηλικία, ο υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να μειώσει το ρυθμό της γνωστικής εξασθένισης που παρατηρείται με τη γήρανση και να βοηθήσει στην καθυστέρηση της εμφάνισης των ψυχικών συμπτωμάτων.

Γήρανση και γνωστική λειτουργία

Με την παγκόσμια αύξηση της διάρκειας ζωής και τη γήρανση του πληθυσμού, η γνωστική εξασθένηση έχει αναδειχθεί σε υγειονομικό και κοινωνικό ζήτημα. Ορισμένες νοητικές ικανότητες μειώνονται από τη μέση ηλικία και μετά, συμπεριλαμβανομένης της μνήμης, των εκτελεστικών λειτουργιών, της ταχύτητας επεξεργασίας και της συλλογιστικής. Αυτές οι ικανότητες είναι απαραίτητες για τις καθημερινές δραστηριότητες, την ανεξάρτητη διαβίωση και στο να ζήσει κανείς μια ολοκληρωμένη ζωή¹.

Η γήρανση είναι μια φυσιολογική αναπτυξιακή διαδικασία που σχετίζεται με δομικές και λειτουργικές αλλαγές στον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένων μεταβολών στη δομή των νευρώνων χωρίς νευρωνικό θάνατο, απώλεια συνάψεων και δυσλειτουργία των νευρωνικών δικτύων. Αυτές οι σχετιζόμενες με την ηλικία αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία των συνάψεων και των νευρωνικών δικτύων συσχετίζονται με τη γνωστική εξασθένιση κατά τη γήρανση².

Οι ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία επιταχύνουν το ρυθμό της νευρωνικής δυσλειτουργίας, της νευρωνικής απώλειας και της γνωστικής εξασθένισης. Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου για άνοια (παθολογικές καταστάσεις) αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο φυσιολογικής γνωστικής εξασθένισης¹:

• ηλικία,
• υπέρταση,
• διαβήτης,
• φυσική κατάσταση,
• και εκπαίδευση.

Η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου και των μηχανισμών των γνωστικών αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία αποτελεί πρόκληση, αλλά η κατανόηση αυτή μπορεί να βοηθήσει τους ερευνητές να βρουν εργαλεία για τη βελτίωση της γήρανσης.

Οι επιδράσεις της Ρεσβερατρόλης στην απόδοση της μνήμης και τη συνδεσιμότητα του ιππόκαμπου

Η Ρεσβερατρόλη είναι μια ασφαλής και καλά ανεκτή ένωση που βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα, όπως τα σταφύλια, το κόκκινο κρασί, τα φιστίκια και τα βατόμουρα. Μη κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η Ρεσβερατρόλη είναι μια ισχυρή αντιγηραντική ένωση. Οι μηχανισμοί αντιγήρανσης που διαθέτει περιλαμβάνουν την καταστολή του οξειδωτικού στρες, την ανακούφιση από φλεγμονόδεις αντιδράσεις, τη βελτίωση της μιτοχονδριακής λειτουργίας και τη ρύθμιση της απόπτωσης³. Συνεπώς, η κατανάλωση Ρεσβερατρόλης αναδεικνύεται σε στρατηγική για τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου κατά τη γήρανση.

Μια διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (placebo) μελέτη αξιολόγησε τις επιδράσεις του συμπληρώματος Ρεσβερατρόλης (200mg/ημέρα). Υγιείς υπέρβαροι ενήλικες (50-80 ετών, με δείκτη μάζας σώματος 25 - 30 kg/m2) εξετάστηκαν σε δοκιμασίες μνήμης και νευροαπεικόνισης για την αξιολόγηση του όγκου, της μικροδομής και της λειτουργικής συνδεσιμότητας, σε κατάσταση ηρεμίας, του ιππόκαμπου - μιας σημαντικής περιοχής που εμπλέκεται στις λειτουργίες της μνήμης⁴.

Μετά από 26 εβδομάδες θεραπείας, τα άτομα της ομάδας της Ρεσβερατρόλης παρουσίασαν βελτιωμένη απόδοση μνήμης με σημαντική αύξηση της λειτουργικής συνδεσιμότητας του ιππόκαμπου με τις μετωπιαίες, βρεγματικές και ινιακές περιοχές σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (placebo). Αυτές οι αυξήσεις που παρατηρήθηκαν στους συμμετέχοντες μετά την κατανάλωση Ρεσβερατρόλης αντικατοπτρίζουν βελτιώσεις στην ακεραιότητα και τη λειτουργικότητα του ιππόκαμπου⁴.

Η κατανάλωση Ρεσβερατρόλης μείωσε τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c, ο μακροπρόθεσμος δείκτης ελέγχου της γλυκόζης) και το σωματικό λίπος, υποδεικνύοντας ότι βελτιώνει τον ενεργειακό μεταβολισμό. Ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι ο ιππόκαμπος είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε διαταραχές της παροχής και του μεταβολισμού της γλυκόζης⁴.

Πρόσφατη έρευνα αξιολόγησε τις επιδράσεις του συμπληρώματος Ρεσβερατρόλης (200mg/ημέρα) σε υγιή άτομα (60-79 ετών) με ευρύ φάσμα δείκτη μάζας σώματος (21-37 kg/m2). Η μελέτη απέτυχε να δείξει σημαντικές βελτιώσεις μετά από έξι μήνες λήψης Ρεσβερατρόλης. Και οι δύο ομάδες παρουσίασαν αύξηση του σωματικού λίπους και της χοληστερόλης με την πάροδο του χρόνου και μείωση της σωματικής δραστηριότητας κατά την παρακολούθηση. Αυτή η έλλειψη αποτελεσμάτων συσχετίστηκε με δυσμενείς αλλαγές στον τρόπο ζωής, μειώσεις στους νευροτροφικούς παράγοντες που προέρχονται από τον εγκέφαλο και αύξηση των φλεγμονωδών δεικτών⁵.

Βασικά ευρήματα

Μετά από παρατεταμένη κατανάλωση Ρεσβερατρόλης, υγιή άτομα βελτίωσαν τις επιδόσεις τους όσον αφορά τη μνήμη, τον μεταβολισμό της γλυκόζης και τη λειτουργική συνδεσιμότητα του ιππόκαμπου. Τα αποτελέσματα αυτά υποδεικνύουν ότι η Ρεσβερατρόλη ασκεί νευροπροστατευτικές επιδράσεις εντός του ιππόκαμπου και βελτιώνει τα δίκτυα συνδεσιμότητας σε υγιείς ενήλικες⁴.

Σε άτομα με μεγάλο εύρος δείκτη μάζας σώματος, η έλλειψη αποτελεσμάτων συνδέθηκε με δυσμενείς αλλαγές στον τρόπο ζωής. Υπάρχουν αναδυόμενες ενδείξεις ότι ο υγιεινός τρόπος ζωής μειώνει τη γνωστική έκπτωση που παρατηρείται με τη γήρανση και συμβάλλει στην καθυστέρηση της εμφάνισης ψυχικών συμπτωμάτων σε ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία². Συνεπώς, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής θα μπορούσαν να είναι πολύ σημαντικές για την υγιή γήρανση.

1. Deary, I.J., Corley, J., Gow, A.J., Harris, S.E., Houlihan, L.M., et al. Age-associated cognitive decline. British Medical Bulletin 92, 135–152 (2009). https://doi.org/10.1093/bmb/ldp033
2. Murman, D.L. The Impact of Age on Cognition. Semin Hear 36(3), 111-21 (2015). https://doi.org/10.1055/s-0035-1555115
3. Zhou, D.D., Luo, M., Huang, S.Y., Saimaiti, A., Shang, A. et al. Effects and Mechanisms of Resveratrol on Aging and Age-Related Diseases. Oxid Med Cell Longev 2021 (2021). https://doi.org/10.1155/2021/9932218
4. Witte, A.V., Kerti, L., Margulies, D.S., Flöel, A. Effects of resveratrol on memory performance, hippocampal functional connectivity, and glucose metabolism in healthy older adults. J Neurosci 34(23), 7862-70 (2014). https://doi.org/10.1523/JNEUROSCI.0385-14.2014
5. Huhn, S., Beyer, F., Zhang, R., Lampe, L., Grothe, J. et al. Effects of resveratrol on memory performance, hippocampus connectivity and microstructure in older adults - A randomized controlled trial. Neuroimage 174, 177-190 (2018). https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2018.03.023