Czy starzenie się jest procesem stałym, czy przebiega w szybkich skokach? Najnowsze badania przeprowadzone przez Stanford Medicine wzbudziły zainteresowanie społeczności zajmującej się długowiecznością, podważając tradycyjny pogląd na starzenie się jako proces liniowy. Wynika z nich, że nasze ciała nie starzeją się w stałym tempie. Zamiast tego przechodzimy przez „skoki starzenia się”, podczas których zachodzą szybkie zmiany, szczególnie w wieku około 44 i 60 lat. Odkrycia te spowodowały, że zaczęto zwracać większą uwagę na zrozumienie, w jaki sposób można lepiej dbać o swoje zdrowie w miarę starzenia się.
Chcecie dowiedzieć się więcej o tym, co dzieje się z nami w miarę starzenia się i jak zoptymalizować swoje zdrowie? Czytajcie dalej i dowiedzcie się, jak wspierać długowieczność poprzez wybór odpowiedniego stylu życia i suplementy, takie jak resweratrol, berberyna, spermidyna i kurkumina!
Czy starzenie się jest procesem liniowym?
Ostatnie badania Stanford Medicine dotyczące starzenia się wzbudziły duże zainteresowanie nie tylko w świecie długowieczności, ale wśród wszystkich. W końcu wszyscy się starzejemy i większość z nas chciałaby wiedzieć, jak tego uniknąć. Shen i in. (1) opublikowali na początku 2024 r. w czasopiśmie „Nature” interesujące badanie kliniczne, w którym podkreślili tezę, która krążyła już od kilku lat. Okazuje się bowiem, że proces starzenia nie jest liniowy, jak tradycyjnie sądzono.
Liniowe starzenie to koncepcja odnosząca się do starzenia się w stałym, przewidywalnym tempie. Definiują je kilka kluczowych czynników:
- Skumulowane uszkodzenia: Starzenie się jest spowodowane nagromadzeniem uszkodzeń komórkowych i molekularnych, takich jak stres oksydacyjny, uszkodzenia DNA i utrata zdolności regeneracji tkanek.
- Przewidywalny spadek: Tempo starzenia się i pogorszenia funkcji pozostaje stałe, bez nagłych przyspieszeń lub spowolnień.
- Jednolitość w ciągu całego życia: Systemy i funkcje organizmu ulegają degradacji w stosunkowo jednolity sposób w miarę upływu czasu.
Jednak według Shen i wsp. w określonych wieku przechodzimy przez coś, co nazywa się skokami starzenia się, które powodują okresy szybkiego starzenia się.
Kiedy ludzie starzeją się najbardziej?
W badaniu opublikowanym w czasopiśmie „Nature” w 2024 r. grupa Snydera śledziła molekularne wzorce starzenia się dużej grupy ludzi przez dłuższy okres czasu. Uczestnicy przekazali badaczom próbki krwi, śliny i innych płynów ustrojowych. Badanie wykazało, że markery starzenia się nie zmieniały się liniowo, ale były najbardziej widoczne w wieku 44 i 60 lat. Dotyczyło to zarówno mężczyzn, jak i kobiet, niezależnie od menopauzy.
Jakie więc były te duże, szybkie zmiany, które zachodziły dokładnie w tym wieku, a nie przez cały czas? Naukowcom udało się wskazać istotne zmiany w obu grupach wiekowych:
- W wieku 44 lat: wzrost markerów chorób sercowo-naczyniowych, zmiany w metabolizmie lipidów i alkoholu.
- W wieku 60 lat: wzrost markerów regulacji immunologicznej, stresu oksydacyjnego i metabolizmu węglowodanów, związane głównie ze spadkiem funkcji nerek i wzrostem poziomu glukozy we krwi.
Nastąpiły również znaczące zmiany w ilości białek tkanki tłuszczowej i łącznej, co wyjaśnia związane z wiekiem starzenie się skóry i przyrost masy ciała. Badanie to może wyjaśniać, dlaczego ludzie nagle zaczynają czuć się starzej „z dnia na dzień”. Gdybyśmy naprawdę starzeli się w stałym tempie, prawie nie odczuwalibyśmy tego na co dzień.
Skoki starzenia się
Szybsze starzenie się w wieku 44 i 60 lat nie jest odosobnionym odkryciem naukowym. Nawet Shen i in. kontynuowali swoje poprzednie badania, które również wykazały, że starzejemy się w sposób nieliniowy. Inne badanie z 2019 r., opublikowane w Nature Medicine (2), wykazało już podobne znaczące zmiany w starzeniu się w wieku 34, 60 i 78 lat.
Wielu badaczy zajmujących się długowiecznością i lekarzy, takich jak David Sinclair i Venki Ramakrishnan, nazwało te odkrycia „prowokacyjnymi” i „przydatnymi” (3), zgadzając się, że mają one sens z fizjologicznego punktu widzenia i pomagają zrozumieć, dlaczego starzejemy się w taki sposób.
Chociaż badania te pokazują, że nie starzejemy się w sposób liniowy, nie wszystkie podają dokładny wiek, w którym zaczniemy szybko tracić młodość. Oznacza to również, że nie powinieneś się bać osiągnięcia określonej liczby świeczek na torcie urodzinowym, ale powinieneś jak najlepiej dbać o swoje zdrowie.
Zdrowe starzenie się zaczyna się na długo przed tymi „skokami starzenia się” i zaczyna się od dobrych wyborów dotyczących zdrowia! Więcej na ten temat przeczytasz poniżej.
Oznaki zdrowego starzenia się
Po tych wszystkich rozmowach o starzeniu się zapewne zadajesz sobie pytanie, jakie są oznaki zdrowego starzenia się. Proces starzenia się zdecydowanie nie wygląda tak samo u wszystkich, ponieważ zależy od wielu czynników, takich jak:
- genetyka,
- wpływy środowiskowe,
- poziom aktywności,
- wsparcie społeczne,
- wybory dotyczące stylu życia, takie jak palenie tytoniu i picie alkoholu.
Dlatego też twój wiek chronologiczny może nie być taki sam jak twój wiek metaboliczny/biologiczny, który odzwierciedla ogólny stan zdrowia twoich komórek i organizmu.
Możesz mieć pewność, że starzejesz się w zdrowy sposób, jeśli zauważysz u siebie niektóre z poniższych oznak:
- Gładka i elastyczna skóra,
- Utrzymanie masy mięśniowej i zakresu ruchomości,
- Wysoki poziom energii,
- Elastyczność i zdolność do uprawiania sportu,
- prawidłowa postawa,
- dobra równowaga i koordynacja,
- dobra pamięć.
Jak spowolnić proces starzenia się?
W różnych momentach życia organizm powoli ulega degradacji, co jest normalnym i oczekiwanym procesem. Aby spowolnić proces starzenia się i rozwój chorób związanych z wiekiem, należy pozostać aktywnym i zdrowym. Należy pamiętać o następujących wskazówkach:
- Stosuj zbilansowaną, zdrową dietę i kontroluj poziom cukru we krwi oraz cholesterolu.
- Bądź aktywny i regularnie uprawiaj ćwiczenia cardio lub sport.
- Ogranicz spożycie alkoholu i wyrobów tytoniowych.
- Każdej nocy zapewnij sobie odpowiednią ilość snu i staraj się utrzymać stały rytm snu.
Możesz również wydłużyć swoje życie, aktywując różne szlaki metaboliczne za pomocą suplementów diety. Na naszym blogu napisaliśmy o znaczeniu kilku różnych szlaków, które możesz poznać tutaj:
- Rola autofagii w zdrowiu i długowieczności
- Jak insulina wpływa na długość życia?
- Czy szlaki AMPK i mTOR są molekularnym kluczem do długowieczności?
Niektóre z kluczowych czynników wspomagających te szlaki to suplementy przeciwstarzeniowe, które można kupić w naszym sklepie internetowym, pod następującymi linkami:
Literatura:
- Shen X, Wang C, Zhou X, Zhou W, Hornburg D, Wu S, Snyder MP. Nonlinear dynamics of multi-omics profiles during human aging. Nat Aging. 2024 Aug 14. doi: 10.1038/s43587-024-00692-2.
- Lehallier B, Gate D, Schaum N, Nanasi T, Lee SE, Yousef H, Moran Losada P, Berdnik D, Keller A, Verghese J, Sathyan S, Franceschi C, Milman S, Barzilai N, Wyss-Coray T. Undulating changes in human plasma proteome profiles across the lifespan. Nat Med. 2019 Dec;25(12):1843-1850. doi: 10.1038/s41591-019-0673-2.
- Austin, D. (2024) Your body ages rapidly in two 'bursts,' at 44 and 60. Here's how to prepare. National Geographic.
