Czerwony ryż drożdżowy (RYR) jest znany od czasów starożytnych w różnych krajach Azji. Od barwnika po surowiec wykorzystywany do produkcji napojów alkoholowych i sfermentowanej żywności, był już ceniony jako wielofunkcyjny i użyteczny składnik.1-4
W dzisiejszych czasach jednak czerwony ryż drożdżowy jest poszukiwany ze względu na swoje właściwości lecznicze, głównie za jego korzystny wpływ na obniżenie poziomu cholesterolu.
Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o tym starożytnym składniku, jego zaletach, skutkach ubocznych, a także możliwych interakcjach, które pomogą ci podjąć świadomą decyzję o dodaniu RYR do codziennej dawki suplementów.
Czym jest czerwony ryż drożdżowy?
Czerwony ryż drożdżowy jest produkowany poprzez fermentację ryżu przy użyciu czerwonej pleśni/drożdży Monascus purpureus (stąd nazwa)5. Dzięki wspomnianym drożdżom ryż jest wzbogacany o wtórne metabolity grzybów, znane pod wspólną nazwą monakoliny, których działanie jest bardzo podobne do statyn6lub leków, które obniżają poziom cholesterolu we krwi i chronią wnętrze tętnic.7
Jest szeroko dostępny w postaci kapsułek, tabletek oraz jako tradycyjny chiński lek ludowy.
Czerwony ryż drożdżowy – korzyści zdrowotne
Może pomóc obniżyć poziom cholesterolu we krwi.
Dzięki zawartości tego samego związku aktywnego, co leki stosowane do obniżania cholesterolu, czerwony ryż drożdżowy może mieć takie same wskazania jak większość statyn, czyli leczenie różnych form chorób sercowo-naczyniowych, takich jak:
- hiperlipidemia,
- dyslipidemia,
- hipercholesterolemia,
- miażdżyca8.
Kilka badań wykazało korzyści płynące ze stosowania RYR i obniżania poziomu cholesterolu. W jednym z badań przeprowadzonym wśród 62 pacjentów z dyslipidemią, którzy nie tolerują terapii statynami, stwierdzono, że osoby, które spożywały 1800 mg czerwonego ryżu drożdżowego w połączeniu z programem terapeutycznej zmiany stylu życia (TLC), po 24 tygodniach odnotowały spadek poziomu cholesterolu LDL.9
W innym badaniu przeprowadzonym wśród Amerykanów z hiperlipidemią, leczenie 2,4 g/dl RYR w połączeniu z dietą Step 1 American Heart Association, która dostarcza 30% energii z tłuszczów, < 10% z tłuszczów nasyconych i < 300 mg cholesterolu dziennie, znacznie obniżyło poziom cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL i stężenia triacylogliceroli w porównaniu z grupą placebo.10
Może zmniejszać stan zapalny
Badania pokazują, że czerwone drożdże ryżowe mogą pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego – krytycznego w przypadku wystąpienia zespołu metabolicznego.11
W szczególności 50 pacjentów z zespołem metabolicznym wykazało spadek poziomu stresu oksydacyjnego, który jest przyczyną stanu zapalnego.12
Czerwony ryż drożdżowy – skutki uboczne
Według amerykańskiego Narodowego Centrum Zdrowia Komplementarnego i Integratywnego „produkty z czerwonego ryżu drożdżowego zawierające znaczne ilości monakoliny K mogą mieć takie same potencjalne skutki uboczne jak leki statynowe, w tym uszkodzenia mięśni, nerek i wątroby. Mogą one również powodować problemy trawienne (takie jak biegunka, nudności i bóle brzucha) oraz inne zgłaszane skutki uboczne”.
Uważa się również, że mogą one wywoływać takie same interakcje z lekami jak leki obniżające poziom cholesterolu, a zatem mogą wpływać na działanie niektórych leków lub zwiększać ryzyko wystąpienia skutków ubocznych.13
Możliwe interakcje
Ponieważ czerwony ryż drożdżowy jest naturalnym źródłem monakoliny K – głównego składnika większości leków statynowych obniżających poziom cholesterolu – może wchodzić w interakcje z:
- innymi lekami obniżającymi poziom cholesterolu,
- niektórymi antybiotykami,
- lekami przeciwdepresyjnymi,
- lekami na infekcje grzybicze
- i infekcje HIV.14
Delikatne przypomnienie:
Przed zakupem lub zażyciem suplementu diety porozmawiaj z pracownikiem służby zdrowia – np. lekarzem, pielęgniarką, dyplomowanym dietetykiem lub farmaceutą – na temat korzyści i zagrożeń związanych z jego stosowaniem.
Wiele suplementów zawiera składniki, które mogą mieć silny wpływ na organizm. Ponadto niektóre suplementy mogą wchodzić w interakcje z lekami, zakłócać wyniki badań laboratoryjnych lub mieć niebezpieczne skutki podczas operacji. Pracownik służby zdrowia może pomóc w podjęciu decyzji, który suplement, jeśli w ogóle, jest dla ciebie odpowiedni.
Źródło: Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (2022).15
Podsumowanie
Czerwony ryż drożdżowy był od dawna stosowany do różnych celów, a także do obniżania poziomu cholesterolu. Zawiera monakolinę K, związek aktywny stosowany w lekach obniżających poziom cholesterolu, dlatego przed jego zażyciem należy skonsultować się z lekarzem.
Źródła
- Su, Y. C. (1999). Traditional fermented food in taiwan: proceedings of the oriental fermented foods. Appl Microbiol, 1, 15.
- Nishitani, M., & Inagaki, M. (2009). Red Koji (Red Mold Rice) for Complementary and Alternative Medicine as well as for Health Conditioning. Japanese Journal of Complementary and Alternative Medicine, 45-51.
- Su Y. Characteristics of Monascus fungi and their usage. J. Brew. Soc. Japan. 1975;33:28–36.
- Endo A. History and recent trends about red koji and Monascus fungi. Ferment. Ind. 1985;43:544–552.
- Foods, Nutrients and Food Ingredients with Authorised EU Health Claims: Volume 2. (2015). ScienceDirect. https://doi.org/10.1016/C2014-0-01394-9.
- Pravst, I. (2015). Dietary supplement labelling and health claims. In Elsevier eBooks (pp. 3–24). https://doi.org/10.1533/9781782420811.1.3.
- Statins. (2022). British Heart Foundation. https://www.bhf.org.uk/informationsupport/treatments/statins.
- Sizar O, Khare S, Jamil RT, et al. Statin Medications. [Updated 2023 Feb 5]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430940/.
- Becker, D. J., Gordon, R. Y., Halbert, S. C., French, B., Morris, P. B., & Rader, D. J. (2009). Red yeast rice for dyslipidemia in statin-intolerant patients: a randomized trial. Annals of internal medicine, 150(12), 830–W149. https://doi.org/10.7326/0003-4819-150-12-200906160-00006.
- Heber, D., Yip, I., Ashley, J. M., Elashoff, D. A., Elashoff, R. M., & Go, V. L. (1999). Cholesterol-lowering effects of a proprietary Chinese red-yeast-rice dietary supplement. The American journal of clinical nutrition, 69(2), 231–236. https://doi.org/10.1093/ajcn/69.2.231.
- Reddy, P. A., Lent-Schochet, D., Ramakrishnan, N., Mclaughlin, M., & Jialal, I. (2019). Metabolic syndrome is an inflammatory disorder: A conspiracy between adipose tissue and phagocytes. Clinica Chimica Acta, 496, 35–44. https://doi.org/10.1016/j.cca.2019.06.019.
- Hermans, N., Van der Auwera, A., Breynaert, A., Verlaet, A., De Bruyne, T., Van Gaal, L., Pieters, L., & Verhoeven, V. (2017). A red yeast rice-olive extract supplement reduces biomarkers of oxidative stress, OxLDL and Lp-PLA2, in subjects with metabolic syndrome: a randomised, double-blind, placebo-controlled trial. Trials, 18(1), 302. https://doi.org/10.1186/s13063-017-2058-5.
- Red Yeast Rice. (n.d.-b). NCCIH. https://www.nccih.nih.gov/health/red-yeast-rice.
- Skalli, S., Wang, J., & Hugman, B. (2022). Pharmacovigilance of herbal medicines: The vigilance of tomorrow. In Elsevier eBooks (pp. 239–250). https://doi.org/10.1016/b978-0-323-85542-6.00001-9.
- US Food and Drug Administration (2022). FDA 101: Dietary Supplements. U.S. Food And Drug Administration. https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/fda-101-dietary-supplements.