Fisetyna to bioaktywna cząsteczka flawonoidu dostępna jako suplement diety. Znana ze swoich szerokich właściwości, fisetyna była badana pod kątem jej potencjału w zakresie ochrony komórek mózgowych, zwalczania raka, przeciwdziałania stresowi oksydacyjnemu i zmniejszania stanów zapalnych.
Te właściwości farmakologiczne sprawiają, że jest to interesujący związek dla osób zainteresowanych poprawą swojego ogólnego samopoczucia. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o fisetyny.
Pokarmy bogate w fisetynę
Fisetyna jest metabolitem pochodzenia roślinnego klasyfikowanym jako flawonoid, powszechnie występującym w różnych owocach i warzywach, w tym:
- truskawkach,
- jabłkach,
- persymonach,
- winogronach,
- cebuli,
- kiwi,
- ogórkach (1).
Dlaczego fisetyna jest tak skuteczna?
Fisetyna wyróżnia się zdolnością do selektywnego oddziaływania na kluczowe procesy biologiczne, które są niezbędne do utrzymania równowagi i ogólnego stanu zdrowia. Rodniki tlenowe mogą uszkadzać kluczowe składniki naszych komórek, takie jak:
- lipidy,
- białka,
- węglowodany,
- DNA.
Brak równowagi między przeciwutleniaczami a tymi cząsteczkami tlenu powoduje stres oksydacyjny. Ten stres oksydacyjny jest związany z rozwojem różnych chorób, w tym:
- cukrzycy,
- zaburzeń widzenia,
- zaburzeń neurodegeneracyjnych,
- raka,
- starzenia się (1).
Fisetyna jest związkiem, który łatwo rozpuszcza się w tłuszczach, co pozwala mu przenikać przez błony komórkowe, gromadzić się wewnątrz komórek i zapewniać silne działanie przeciwutleniające (1).
Fisetyna – ochrona przeciwutleniająca przed rakiem
Ostatnie badania in vivo na zwierzęcych modelach nowotworowych wykazały, że fisetyna ma silne właściwości przeciwnowotworowe, znacznie spowalniając wzrost kilku rodzajów modeli komórek nowotworowych, w tym:
- raka piersi,
- raka prostaty,
- raka jelita grubego,
- raka płuc,
- czerniaka/raka skóry,
- raka pęcherza moczowego,
- białaczki (2).
Fisetina może pomóc spowolnić wzrost komórek nowotworowych, oddziałując na kluczowe szlaki komórkowe i kontrolując ważne enzymy i czynniki transkrypcyjne. Jednym z istotnych mechanizmów działania fisetyny wydaje się być blokowanie szlaku mTOR. Ten i inne mechanizmy mają kluczowe znaczenie w hamowaniu wzrostu nowotworów (3). Jednakże, aby móc wyciągnąć jakiekolwiek wnioski na temat wpływu fisetyny na rzeczywiste nowotwory u ludzi, konieczne są dalsze badania.
Więcej informacji na temat szlaku mTOR i jego znaczenia dla długowieczności znajdziesz w naszym artykule: „Czy szlaki AMPK i mTOR są molekularnym kluczem do długowieczności?”.
Fisetyna zwalcza stany zapalne
Przewlekłe stany zapalne mogą w znacznym stopniu przyczyniać się do rozwoju procesów starzenia się i różnych chorób (4).
Badania pokazują, że fisetyna wykazuje silne działanie przeciwstarzeniowe w organizmach żywych. Wykazano, że zarówno ostre, jak i długotrwałe (dietetyczne) leczenie fisetyną zmniejsza oznaki starzenia się komórek i związane z tym stany zapalne w wielu tkankach, co czyni ją obiecującym suplementem dla osób pragnących wspierać swoją długowieczność i ogólny stan zdrowia (4).
W ramach pilotażowego badania fazy 2 z grupą kontrolną otrzymującą placebo bada się obecnie, czy fisetyna może pomóc w opóźnianiu, zapobieganiu lub leczeniu powikłań COVID-19 u starszych pacjentów. Badania te mogą znacząco poprawić podejście do leczenia problemów zdrowotnych związanych z COVID-19 (5).
Fisetyna chroni zdrowie serca
Badania in vitro i in vivo wykazały, że fisetyna zapewnia silną ochronę serca, zwłaszcza przed uszkodzeniami spowodowanymi niedokrwieniem i reperfuzją mięśnia sercowego (I/R). Poprawiając zdrowie mitochondriów, fisetyna zwiększa produkcję energii i pomaga sercu zachować odporność w warunkach stresu (6,7).
Fisetyna jest dobrze tolerowana przez ludzi nawet w większych dawkach i nie wykazuje żadnych widocznych skutków toksycznych. Dlatego fisetyna ma duży potencjał w przyszłych terapiach sercowo-naczyniowych i zapobieganiu uszkodzeniom tkanki sercowej (7).
Fisetyna – skutki uboczne
Badania konsekwentnie wykazują, że fisetyna jest nietoksyczna, nawet w dużych dawkach. W badaniach na zwierzętach fisetyna była dobrze tolerowana w dawkach do 2000 mg/kg masy ciała podawanych doustnie. Długoterminowe badania (90 dni) z suplementacją fisetyny w 0,05% w diecie nie wykazały żadnych skutków toksycznych ani uszkodzeń narządów (8).
W nowszym badaniu klinicznym odnotowano dwa niewielkie problemy żołądkowo-jelitowe: jeden przypadek wzdęcia i jeden przypadek zmniejszonego apetytu. Efekty te nie zostały uznane za poważne i szybko minęły (8).
Brak poważnych lub umiarkowanych zdarzeń niepożądanych w tym i poprzednich badaniach podkreśla potencjał fisetyny jako bezpiecznego i skutecznego suplementu (8).
Jako naturalny związek występujący w codziennych owocach i warzywach, profil bezpieczeństwa fisetyny potwierdza jej potencjalne zastosowanie we wspieraniu zdrowego starzenia się, nawet u osób starszych (4). Podczas gdy trwające i zakończone badania pilotażowe nadal badają jej korzyści, kompleksowe badania na ludziach z obszernymi wynikami są nadal w toku.
Fisetyna - dawkowanie
Ponieważ nie ma jasnego konsensusu co do optymalnej dziennej dawki fisetyny, dawki mogą się różnić w zależności od konkretnego preparatu i przeznaczenia. Dawki suplementów wahają się od 100 mg do 500 mg dziennie. W niektórych badaniach stosowano fisetynę w dawkach od 200 mg/dobę do 800 mg/dobę (9).
Dla większości osób typowa dawka początkowa wynosi około 100-250 mg dziennie, co w większości badań uznano za bezpieczne i skuteczne dla ogólnego stanu zdrowia i dobrego samopoczucia.
Źródła:
1. Khan N, Syed DN, Ahmad N, Mukhtar H. Fisetin: a dietary antioxidant for health promotion. Antioxid Redox Signal. 2013 Jul 10;19(2):151-62. doi: 10.1089/ars.2012.4901.
2. Imran M, Saeed F, Gilani SA, Shariati MA, Imran A, Afzaal M, Atif M, Tufail T, Anjum FM. Fisetin: An anticancer perspective. Food Sci Nutr. 2020 Nov 25;9(1):3-16. doi: 10.1002/fsn3.1872.
3. Qaed E, Al-Hamyari B, Al-Maamari A, Qaid A, Alademy H, Almoiliqy M, Munyemana JC, Al-Nusaif M, Alafifi J, Alyafeai E, Safi M, Geng Z, Tang Z, Ma X. Fisetin's Promising Antitumor Effects: Uncovering Mechanisms and Targeting for Future Therapies. Glob Med Genet. 2023 Aug 9;10(3):205-220. doi: 10.1055/s-0043-1772219.
4. Yousefzadeh MJ, Zhu Y, McGowan SJ, Angelini L, Fuhrmann-Stroissnigg H, Xu M, Ling YY, Melos KI, Pirtskhalava T, Inman CL, McGuckian C, Wade EA, Kato JI, Grassi D, Wentworth M, Burd CE, Arriaga EA, Ladiges WL, Tchkonia T, Kirkland JL, Robbins PD, Niedernhofer LJ. Fisetin is a senotherapeutic that extends health and lifespan. EBioMedicine. 2018 Oct;36:18-28. doi: 10.1016/j.ebiom.2018.09.015.
5. Verdoorn BP, Evans TK, Hanson GJ, Zhu Y, Langhi Prata LGP, Pignolo RJ, Atkinson EJ, Wissler-Gerdes EO, Kuchel GA, Mannick JB, Kritchevsky SB, Khosla S, Rizza SA, Walston JD, Musi N, Lipsitz LA, Kiel DP, Yung R, LeBrasseur NK, Singh RJ, McCarthy T, Puskarich MA, Niedernhofer LJ, Robbins PD, Sorenson M, Tchkonia T, Kirkland JL. Fisetin for COVID-19 in skilled nursing facilities: Senolytic trials in the COVID era. J Am Geriatr Soc. 2021 Nov;69(11):3023-3033. doi: 10.1111/jgs.17416
6. Prem PN, Sivakumar B, Boovarahan SR, Kurian GA. Recent advances in potential of Fisetin in the management of myocardial ischemia-reperfusion injury-A systematic review. Phytomedicine. 2022 Jul;101:154123. doi: 10.1016/j.phymed.2022.154123
7. Shanmugam K, Boovarahan SR, Prem P, Sivakumar B, Kurian GA. Fisetin Attenuates Myocardial Ischemia-Reperfusion Injury by Activating the Reperfusion Injury Salvage Kinase (RISK) Signaling Pathway. Front Pharmacol. 2021 Mar 8;12:566470. doi: 10.3389/fphar.2021.566470.
8. Krishnakumar IM, Jaja-Chimedza A, Joseph A, Balakrishnan A, Maliakel B, Swick A. Enhanced bioavailability and pharmacokinetics of a novel hybrid-hydrogel formulation of fisetin orally administered in healthy individuals: a randomised double-blinded comparative crossover study. J Nutr Sci. 2022 Sep 9;11:e74. doi: 10.1017/jns.2022.72.
9. Hodgin KS, Donovan EK, Kekes-Szabo S, Lin JC, Feick J, Massey RL, Ness TJ, Younger JW. A Placebo-Controlled, Pseudo-Randomized, Crossover Trial of Botanical Agents for Gulf War Illness: Resveratrol (Polygonum cuspidatum), Luteolin, and Fisetin (Rhus succedanea). Int J Environ Res Public Health. 2021 Mar 3;18(5):2483. doi: 10.3390/ijerph18052483.
